Lời tòa soạn: Trong bối cảnh xã hội ngày càng văn minh, những giá trị đạo đức mang tính chuẩn mực đang dần bị mai một. Trong đó, sự bỏ mặc, thiếu trách nhiệm khi không cứu giúp người bị tai nạn giao thông (TNGT) là hành vi cần lên án.
Cũng không thể phủ nhận rằng đã có không ít trường hợp gặp rắc rối về pháp lý, kinh tế khi trực tiếp tham gia cứu giúp người bị nạn. Người thì bị Công an mời làm việc nhiều lần, người thì bị bệnh viện yêu cầu nộp viện phí, cũng có người phải ký cam kết phẫu thuật, đặc biệt, có người còn bị người nhà nạn nhân đánh đập vì hiểu nhầm là người gây tai nạn…
Hiện nay, có một thực tế rất đáng buồn và đáng trách là nhiều người đi đường không sẵn lòng ra tay hỗ trợ đưa nạn nhân bị TNGT đi cấp cứu. Sự thờ ơ cũng có nguyên nhân từ những câu chuyện làm ơn mắc oán.
Tuy nhiên, cũng có không ít trường hợp bỏ qua nỗi lo sợ “phiền phức”,“liên lụy” để sẵn lòng giúp đỡ người bị nạn. Vì vậy, những “người hùng” này được tuyên dương, nhận được sự biết ơn chân thành từ gia đình người bị nạn.
Và loạt bài liên quan đến hành động tài xế chở người đi cấp cứu của Pháp luật Plus - Báo Pháp luật Việt Nam sẽ giúp độc giả hiểu thêm về những quy định pháp luật, cách xử lý người bị nạn... cũng như khuyến khích, lan tỏa tinh thần cứu người trong bất kỳ hoàn cảnh nào !
|
Khi lòng tốt bị “phạt nguội”
Thời gian qua, xuất hiện nhiều trường hợp tài xế chở người đi cấp cứu và sau đó nhận phạt nguội với lý do, xe đi vào làn khẩn cấp trên cao tốc.
Đơn cử, mới đây, tài xế ở Đồng Nai chở một phụ nữ ung thư đi cấp cứu đi vào làn khẩn cấp trên cao tốc đã nhận thông báo lỗi phạt nguội.
Sự việc này nhanh chóng nhận được nhiều bình luận trái chiều. Bạn Phạm Thanh Tùng (phường Bạch Mai, Hà Nội) cho rằng, chở người đi cấp cứu, sau đó bị phạt nguội là tình huống đặc biệt.
Theo quy định, dừng xe ở làn khẩn cấp là vi phạm, tuy nhiên, với tình huống cấp thiết, cơ quan Công an cần xem xét để bỏ qua lỗi phạt nguội với tài xế.
"Tình huống khẩn cấp như vậy, đòi hỏi sự nhanh chóng để bảo đảm tính mạng con người, cứu mạng người là trên hết” – Thanh Tùng bày tỏ.
Đồng quan điểm, anh Nguyễn Hồng Quang (phường Bình Dương, TP HCM) cũng nhận thấy, hành động của tài xế là cần thiết, đảm bảo an toàn tính mạng cho người bệnh. Ở hành động này, tài xế có thể trình bày tình huống với cơ quan chức năng để xem xét bỏ qua lỗi phạt nguội.
 |
Các trường hợp vi phạm phạt nguội đều được gửi thông báo yêu cầu chủ phương tiện, tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính (Ảnh minh họa: IN). |
Liên quan đến vụ việc nêu trên, chia sẻ với Báo Pháp luật Việt Nam, tài xế Lộc Văn Hải kể lại: “Vào ngày 29/7/2025, khi đang ở nhà thì có một anh trong xóm tới nói chở vợ là chị H.T.T đi khám tại Bệnh viện Ung bướu TP HCM.
Do trên đường xe cộ lưu thông đông đúc, chị T lại cần tới bệnh viện để cấp cứu nhanh nhất có thể nên tôi đã điều khiển xe đi vào làn khẩn cấp trên cao tốc TP HCM – Long Thành – Dầu Giây.
Vì biết đi vào làn khẩn cấp trên cao tốc là vi phạm nên các ngày tiếp theo sau đó, tôi thường xuyên kiểm tra trên app tra cứu lỗi phạt nguội”.
Theo trình bày của anh Hải thì đến ngày 1/8, anh Hải phát hiện ô tô của mình vi phạm lỗi "Điều khiển xe chạy ở làn dừng xe khẩn cấp của đường cao tốc". Việc này do camera phạt nguội của Đội tuần tra kiểm soát giao thông đường bộ số 6, thuộc Phòng 6, Cục CSGT (Bộ Công an) phát hiện.
Thời gian xe anh Hải vi phạm vào lúc 14h22p ngày 29/7/2025 tại điểm vi phạm Km7+115 – CAM1 cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây.
Anh Hải giải thích, lý do đi vào làn khẩn cấp trên đường cao tốc là vào ngày 29/7, trên đường cao tốc xe cộ lưu thông nhiều, hơn nữa chị T nguy kịch nên phải liều mình đi vào làn khẩn cấp. Và may mắn, hôm đó, chị T qua cơn nguy kịch vì “một phút vi phạm”.
Cũng theo anh Hải, ngày 4/8/2025, anh Hải đã tới Đội tuần tra kiểm soát giao thông đường bộ số 6 giải trình vụ việc, và có kèm theo các giấy tờ của bệnh viện để chứng minh cho những gì mình nói là đúng. Tuy nhiên, đến nay, sau 20 ngày giải trình, lỗi vi phạm của anh Hải vẫn đang còn trên app phạt nguội.
 |
Hệ thống camera phạt nguội tự động của CSGT TP HCM. (Ảnh: Vũ Phượng) |
Tương tự như vụ việc trên, cũng có không ít trường hợp tài xế vượt đèn đỏ, chạy quá tốc độ…chỉ vì chở người đi cấp cứu và sau đó cũng bị phạt nguội.
Như mới đây, trên các nhóm mạng xã hội về giao thông xuất hiện thông báo CSGT phạt nguội xe cấp cứu đi làn khẩn cấp trên cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây.
Theo thông báo, xe cấp cứu đã có hành vi vi phạm là điều khiển xe chạy ở làn dừng xe khẩn cấp của đường cao tốc.
Đơn vị ra thông báo là Phòng Hướng dẫn tuần tra, kiểm soát giao thông đường bộ, đường sắt (Cục CSGT). Theo dữ liệu hệ thống, chủ xe có địa chỉ thường trú tại phường Phan Thiết, Lâm Đồng.
CSGT đã yêu cầu chủ xe, tổ chức, cá nhân có liên quan đến hành vi vi phạm đến Đội CSGT đường bộ cao tốc số 6, Phòng Hướng dẫn tuần tra kiểm soát giao thông đường bộ, đường sắt của Cục hoặc Đội CSGT đường bộ số 3 (Phòng CSGT Công an tỉnh) để giải quyết.
Từ những tình huống bất khả kháng trên đường như vậy, cho thấy sự cần thiết phải nâng cao ý thức tuân thủ luật lệ giao thông của mỗi cá nhân để không vi phạm dưới mọi hình thức, kể cả khi có ý định tốt.
Đồng thời, cũng đặt ra yêu cầu cho cơ quan chức năng cần có những giải pháp đồng bộ và linh hoạt để giải quyết những tình huống bất khả kháng, xây dựng một hệ thống giao thông an toàn và hiệu quả hơn, đặc biệt là liên quan đến sức khỏe và an toàn của tài xế.
Tránh trường hợp, người bị phạt cảm thấy bức xúc, không công bằng vì hành động của họ xuất phát từ ý tốt mà vẫn nhận phạt nguội.
Luật cần nghiêm minh hay có ngoại lệ?
Theo pháp luật Việt Nam, việc xe chạy vào làn khẩn cấp trên cao tốc khi không có tình huống khẩn cấp được coi là vi phạm pháp luật và bị phạt nặng.
Tuy nhiên, có một số trường hợp ngoại lệ được phép sử dụng làn khẩn cấp và được cho phép theo sự điều tiết của lực lượng chức năng.
Việc cho rằng, luật cần nghiêm minh hay có ngoại lệ khi xe chạy vào làn khẩn cấp trên cao tốc cũng gây ra nhiều ý kiến trái chiều.
 |
Luật sư Nguyễn Văn Tuấn. |
Luật sư Nguyễn Văn Tuấn - Giám Đốc Công Ty Luật TNHH TGS (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) nhận định, việc lạm dụng làn khẩn cấp trên đường cao tốc cần phải bị xử phạt nghiêm minh vì đây là hành vi tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với an toàn giao thông.
Làn khẩn cấp được thiết kế riêng để dành cho các tình huống khẩn cấp như xe gặp sự cố kỹ thuật, tai nạn bất ngờ hoặc dành cho các phương tiện ưu tiên làm nhiệm vụ.
Nếu các phương tiện thông thường tự ý lưu thông vào đây, khi xảy ra tai nạn hoặc tình huống cần cứu hộ, lực lượng chức năng và xe cứu thương sẽ không còn lối tiếp cận kịp thời, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng cho tính mạng và tài sản của người dân.
Luật sư Nguyễn Văn Tuấn cho biết, pháp luật hiện hành cũng có những chế tài rõ ràng đối với hành vi này. Theo Nghị định số 100/2019/NĐ-CP, sửa đổi bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP, người điều khiển xe ô tô đi vào làn dừng xe khẩn cấp trên đường cao tốc không đúng quy định có thể bị phạt tiền từ 3 - 5 triệu đồng và bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 1 - 3 tháng.
Quy định này nhằm răn đe, phòng ngừa, bảo đảm làn khẩn cấp luôn sẵn sàng cho đúng mục đích thiết kế của nó.
Có thể thấy, việc xử phạt nghiêm khắc không chỉ là áp dụng pháp luật đơn thuần mà còn góp phần nâng cao ý thức chấp hành của người tham gia giao thông, bảo vệ quyền ưu tiên cho các phương tiện đặc thù; Đồng thời bảo đảm an toàn, thông suốt cho cả hệ thống đường cao tốc.
Tuy nhiên, bên cạnh những ý kiến bày tỏ sự đồng thuận về việc thông báo phạt nguội tài xế, cũng có ý kiến cho rằng, phạt nguội trong trường hợp tài xế chở người đi cấp cứu là cứng nhắc, vì “cứu người là trên hết”.
Ngoài ra, CSGT cần linh hoạt hơn trong các trường hợp đặc biệt, vì tình huống khẩn cấp có thể xảy ra bất cứ lúc nào.