Thời gian qua, người dân ở vùng thủ phủ khoáng sản của xứ Nghệ là xã Châu Hồng, huyện Qùy Hợp, Nghệ An vô cùng bất an trước hiện tượng sụt lún bất thường. Kèm theo đó là việc hàng trăm giếng nước cạn khô đáy, nhà nứt khiến cuộc sống của người dân bị đảo lộn.

Biển cảnh báo được cắm trên cánh đồng tại các điểm xảy ra sụt lún.

Trong một báo cáo của UBND xã Châu Hồng, huyện Quỳ Hợp, Nghệ An, từ tháng 1/2020, trên địa bàn bản Công, bản Na Hiêng đã xảy ra cạn giếng nước, sụt lún ruộng, dọc ven khe suối. Trước những hiện tượng bất thường, UBND xã đã kiểm tra hiện trạng sụt lún và đã báo cáo lên UBND huyện và phòng ban liên quan để kiểm tra, tìm nguyên nhân.

Đặc biệt, vào đầu tháng 2/2022, tình trạng sụt lún không chỉ xảy ra ở ruộng lúa nước, ven bờ khe suối mà nghiêm trọng hơn trên địa bàn các bản như: bản Công, bản Pòong, bản Na Hiêng và bản Na Noong tiếp diễn xảy ra rạn nứt tường nhà ở, nứt nền nhà, lún móng nhà, đất ở có tới hàng trăm hộ dân nằm trong tình trạng nguy hiểm.

Giếng nước của người dân trong vùng cạn trơ đáy một cách bất thường, dù đã vét xuống rất sâu nhưng vẫn không có nước.

Cũng theo báo cáo của UBND xã Châu Hồng, đây là hiện tượng bất thường này chưa từng xảy ra trước đó. Từ cuối năm 2019 đến tháng 4/2022, xã Châu Hồng có 279 giếng nước sinh hoạt bị cạn trơ đáy; có 13 hố sụt lún ở ruộng lúa nước, ven khe suối. Đặc biệt, kể từ cuối tháng 2/2022, có 114 ngôi nhà bị rạn, nứt (nứt tường, nứt nền nhà, lún móng nhà, đất vườn)… Ước tính thiệt hại lên đến 57 tỷ đồng.

Khoảng từ năm 2000 đến nay, hoạt động khoáng sản được nhà nước cấp phép cho công ty, doanh nghiệp thực hiện khai thác khoáng sản. Theo đó, trên địa bàn xã Châu Hồng hiện nay có 11 doanh nghiệp khai thác (gồm 5 doanh nghiệp khai thác quặng, 7 doanh nghiệp khai thác đá), đặc biệt có doanh nghiệp khai thác quặng dưới lòng đất theo hình thức hầm lò.

Không chỉ xảy ra sụt lún, nhiều nhà dân còn bị nứt xé khiến họ vô cùng hoang mang.

Tại cánh đồng lúa ở xã Châu Hồng, huyện Quỳ Hợp, những tấm biển cảnh báo nguy hiểm, cấm người dân tới gần được cắm khắp nơi, đây là những điểm sụt lún được phát hiện. Có những thửa ruộng, phải rào kín xung quanh để đề phòng trẻ nhỏ gặp tai nạn bởi ở đây xuất hiện “hố tử thần” với đủ loại lớn nhỏ, trung bình sâu từ 2-3m.

Trước thực trạng gây hoang mang nói trên đối với người dân xã Châu Hồng, UBND huyện Quỳ Hợp đã thuê đơn vị độc lập nhằm đánh giá nguyên nhân sụt lún.

Những điểm sụt lún mới xuất hiện tại nhiều thửa ruộng.

Cụ thể, UBND huyện Quỳ Hợp đã hợp đồng với Liên đoàn địa chất Bắc Trung Bộ tiến hành khảo sát, đánh giá thực tế. Theo đó, mục đích là khảo sát, đánh giá chi tiết hiện trạng, xác định rõ nguyên nhân sụt lún đất và giếng nước khô cạn tại bản Na Hiêng, bản Công, bản Quèn và các khu vực có sụt lún đất trong diện tích nghiên cứu; phát hiện, khoanh định các khu vực phát triển hang hốc karst trong đá carbonat và hầm lò khai thác; đề xuất các biện pháp phòng tránh hợp lý nhằm ngăn chặn các sự cố gây thiệt hại cho người và tài sản có thể xảy ra. Diện tích nghiên cứu 20km2, gồm khu vực dân cư và dọc theo tỉnh lộ 532, đoạn từ xã Châu Hồng đến xã Liên Hợp.

Hiện tại địa phương cũng đã hợp đồng với Liên đoàn địa chất để "truy" nguyên nhân của hiện tượng trên.

Hiện nay Liên đoàn địa chất Bắc Trung Bộ (đơn vị hợp đồng) đã và đang tiến hành làm việc khẩn trương, sớm tìm ra nguyên nhân, kết luận của việc xảy ra sụt lún, nứt nhà dân để trấn an tư tưởng của nhân dân; bảo đảm an toàn tính mạng, tài sản của nhân dân và khắc phục sự cố để bà con an tâm trong cuộc sống.

Từ năm 2021 đến nay, UBND xã Châu Hồng đã có 14 báo cáo gửi UBND huyện về việc sụt lún, nứt tường, nền nhà để có chỉ đạo, bàn giải pháp khắc phục tình trạng trên. Địa phương cũng đã phải phân công cán bộ theo dõi, nắm bắt địa bàn đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản nhân dân.

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin.