Các địa phương được giữ nguyên bảng giá đất nếu thấy còn phù hợp và không ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội.

Thời gian qua, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) đã nhận được báo cáo của một số địa phương khó khăn, lúng túng trong việc triển khai điều chỉnh bảng giá đất giai đoạn 2020 - 2024.

Theo quy định tại khoản 1, Điều 257, Luật Đất đai 2024.

Để có phương án giải quyết vướng mắc, ngày 14/10 vừa qua, Bộ TN&MT đã tổ chức cuộc họp với lãnh đạo các sở, ban ngành của 21 địa phương để thống nhất việc thực hiện đúng quy định tại khoản 1, Điều 257, Luật Đất đai 2024.

Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Minh Ngân khẳng định, đây là quy định chuyển tiếp để xử lý cho các địa phương trong quá trình từ khi Luật có hiệu lực tới ngày 1/1/2026 (ngày bảng giá đất mới theo Luật Đất đai 2024 có hiệu lực).

Để các địa phương chủ động trong việc này, Thứ trưởng cho rằng, việc điều chỉnh Bản giá đất thuộc thẩm quyền của UBND, do đó, nếu các địa phương thấy bảng giá trên địa bàn đang ổn định, áp dụng tốt, không ảnh hưởng tới phát triển kinh tế - xã hội … thì có thể giữ nguyên; nếu thấy cần thiết phải điều chỉnh giá đất tại một số vị trí, đối tượng, loại đất, hoặc điều chỉnh tổng thể bảng giá đất thì điều chỉnh nhưng phải đảm bảo trình tự, thủ tục của Nghị định 71 và quy định của Luật Đất đai 2024.

Về định mức kinh tế - kỹ thuật để lập dự toán ngân sách nhà nước phục vụ công tác định giá đất, Thứ trưởng cho biết, việc này thuộc thẩm quyền ban hành văn bản của các địa phương theo quy định tại khoản 2, Điều 26, Nghị định số 32/2019/NĐ-CP ngày 10/4/2019 của Chính phủ quy định giao nhiệm vụ, đặt hàng hoặc đấu thầu cung cấp sản phẩm, dịch vụ công sử dụng ngân sách nhà nước từ nguồn kinh phí chi thường xuyên.

Về xác định giá khởi điểm đất đấu giá, Luật Đất đai quy định đối với khu vực đã được đầu tư xây dựng hạ tầng thì áp dụng bảng giá đất để xác định giá đất khởi điểm, nhưng khi địa phương xây dựng hạ tầng khu đấu giá thấy vị trí khu vực trong bảng giá còn đất thấp, không phù hợp, thì có thể điều chỉnh cục bộ.

Nếu không điều chỉnh bảng giá đất sẽ dẫn tới hiện tượng lợi dụng như: đầu cơ, thao túng giá thông qua việc đẩy giá cao, thổi giá và bán lại ngay để thu lợi hoặc tạo mặt bằng giá ảo đối với các khu vực xung quanh, thậm chí sau khi đấu giá một số đối tượng chưa nộp tiền sử dụng đất đúng thời hạn theo quy chế đấu giá, bỏ cọc…

Do đó, các địa phương phải cẩn thận khi xây dựng phương án đấu giá đất.

Thứ trưởng cho rằng, các địa phương có thể quy định rút ngắn thời gian thu tiền sử dụng đất, hoặc quy định đối tượng tham gia đấu giá như thế nào, quy định phương thức nộp tiền, đặt cọc… theo các quy định pháp luật để hạn chế bỏ cọc trong đấu giá đất…

Theo đó, thời gian qua, Bộ Tài nguyên và Môi trường, các bộ, ngành liên quan và các địa phương đã chủ động, phối hợp chặt chẽ trong quá trình xây dựng Luật Đất đai 2024 và các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật từ trung ương tới địa phương.

Tuy nhiên, tiến độ ban hành Văn bản của địa phương còn chậm do Luật Đất đai đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho địa phương nên số lượng các nội dung giao cho địa phương quy định nhiều, trong khi các địa phương đều hạn chế về nguồn nhân lực, thời gian, kinh nghiệm…

Do đó, Bộ TN&MT đề nghị lãnh đạo các địa phương cần tập trung chỉ đạo các cơ quan tham mưu xây dựng và ban hành các văn bản theo thẩm quyền theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Thực tế, Luật Đất đai 2024 cho phép các địa phương được tiếp tục sử dụng bảng giá đất cũ đến ngày 31/12/2025, nhưng bảng giá này trước đây bị khống chế bởi khung giá nên giá đưa ra thấp, chỉ bằng khoảng 30% giá thị trường.

Vì vậy, nếu vẫn lấy bảng giá đất này nhưng không nhân hệ số theo cách tính mới sẽ khiến số tiền thuế tính ra thấp hơn nhiều so với cách làm xưa nay, khiến cơ quan thuế lo bị quy là làm thất thoát ngân sách.

Trước đó, theo Bộ Tài chính, bảng giá đất của các địa phương đã ban hành theo Luật Đất đai cũ được tiếp tục áp dụng đến hết năm 2025, được thông tin khi triển khai quy định tại Luật Đất đai 2024 liên quan đến quản lý, sử dụng tài sản công.

Khoản 1, Điều 257, Luật Đất đai 2024 quy định: “Bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành theo quy định của Luật Đất đai 2013 được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31/12/2025; trường hợp cần thiết, UBND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh bảng giá đất theo quy định của Luật này cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại địa phương”.