Nghị định số 112/2020 của Chính phủ về xử lý kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức quy định rõ các trường hợp công chức bị áp dụng hình thức kỷ luật buộc thôi việc gồm:

Đã bị xử lý kỷ luật bằng hình thức cách chức đối với công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý  hoặc hạ bậc lương đối với công chức không giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý mà tái phạm;

Có hành vi vi phạm lần đầu gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng thuộc một trong các trường hợp: Vi phạm quy định về đạo đức, văn hóa giao tiếp của cán bộ, công chức; quy định của pháp luật về thực hiện chức trách, nhiệm vụ của cán bộ, công chức; kỷ luật lao động; nội quy, quy chế của cơ quan, tổ chức, đơn vị. 

Ảnh minh hoạ.

Lợi dụng vị trí công tác nhằm mục đích vụ lợi; có thái độ hách dịch, cửa quyền hoặc gây khó khăn, phiền hà đối với cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân trong thi hành công vụ; xác nhận hoặc cấp giấy tờ pháp lý cho người không đủ điều kiện.

Không chấp hành quyết định điều động, phân công công tác của cấp có thẩm quyền; không thực hiện nhiệm vụ được giao mà không có lý do chính đáng; gây mất đoàn kết trong cơ quan, tổ chức, đơn vị. Vi phạm quy định của pháp luật về: phòng, chống tội phạm; phòng, chống tệ nạn xã hội; trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tham nhũng; thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

Vi phạm quy định của pháp luật về bảo vệ bí mật nhà nước. Vi phạm quy định của pháp luật về khiếu nại, tố cáo. Vi phạm quy định về quy chế tập trung dân chủ, quy định về tuyên truyền, phát ngôn, quy định về bảo vệ chính trị nội bộ. Vi phạm quy định của pháp luật về: đầu tư, xây dựng; đất đai, tài nguyên môi trường; tài chính, kế toán, ngân hàng; quản lý, sử dụng tài sản công trong quá trình thực thi công vụ. Vi phạm quy định của pháp luật về: phòng, chống bạo lực gia đình; dân số, hôn nhân và gia đình; bình đẳng giới; an sinh xã hội; vi phạm quy định khác của pháp luật liên quan đến cán bộ, công chức;

Sử dụng văn bằng, chứng chỉ, giấy chứng nhận, xác nhận giả hoặc không hợp pháp để được tuyển dụng vào cơ quan, tổ chức, đơn vị (trước đây chỉ quy định: Sử dụng giấy tờ không hợp pháp để được tuyển dụng vào cơ quan, tổ chức, đơn vị);

Nghiện ma túy; đối với các trường hợp này phải có kết luận của cơ sở y tế hoặc thông báo của cơ quan có thẩm quyền (trước đây chỉ quy định: Nghiện ma túy có xác nhận của cơ quan y tế có thẩm quyền);

Ngoài ra, hình thức kỷ luật buộc thôi việc còn được áp dụng đối với công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý có hành vi vi phạm lần đầu, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng đối với các trường hợp: Không thực hiện đúng, đầy đủ chức trách, nhiệm vụ quản lý điều hành theo sự phân công; để xảy ra hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng trong phạm vi phụ trách mà không có biện pháp ngăn chặn.

Bên cạnh đó, Nghị định số 112/2020/NĐ-CP đã bỏ quy định áp dụng hình thức kỷ luật buộc thôi việc công chức trong 2 trường hợp.

Một là: Bị phạt tù mà không được hưởng án treo. Cụ thể: Trường hợp công chức có hành vi vi phạm bị Tòa án kết án phạt tù mà không được hưởng án treo hoặc bị Tòa án kết án về hành vi tham nhũng, trong thời hạn 15 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được quyết định, bản án có hiệu lực pháp luật của Tòa án, cấp có thẩm quyền xử lý kỷ luật ra quyết định kỷ luật buộc thôi việc;

Hai là: Tự ý nghỉ việc, tổng số từ 7 ngày làm việc trở lên trong một tháng hoặc từ 20 ngày làm việc trở lên trong một năm mà đã được cơ quan sử dụng công chức thông báo bằng văn bản 3 lần liên tiếp.

Chính phủ vừa ban hành Nghị định 71/2023/NĐ-CP sửa đổi một số điều của Nghị định 112/2020/NĐ-CP về xử lý kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức, có hiệu lực từ ngày 20/9/2023 vừa qua với nhiều điểm mới. Theo đó, cán bộ, công chức, viên chức có vi phạm trong thời gian công tác tại cơ quan, tổ chức, đơn vị cũ, khi chuyển sang cơ quan, tổ chức, đơn vị mới, mới phát hiện vi phạm nhưng vẫn còn trong thời hiệu xử lý kỷ luật thì đơn vị mới thực hiện việc xem xét xử lý kỷ luật và áp dụng hình thức kỷ luật tương ứng với vị trí hiện đang đảm nhiệm.

Theo Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức năm 2019, nếu công chức, viên chức, cán bộ  không hoàn thành nhiệm vụ sẽ bị cho thôi việc.

Quy định cụ thể như sau:

Công chức 2 năm liên tiếp không hoàn thành nhiệm vụ: Trong trường hợp này, công chức sẽ bị xếp loại chất lượng ở mức không hoàn thành nhiệm vụ và cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền sẽ xử lý bằng cách cho nghỉ việc đối với họ.

Điều này tạo ra một cơ chế nghiêm khắc hơn để đánh giá và xử lý công chức không đáp ứng yêu cầu công việc.Công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý có 2 năm không liên tiếp trong thời hạn bổ nhiệm được xếp loại chất lượng ở mức không hoàn thành nhiệm vụ thì bố trí công tác khác hoặc không bổ nhiệm lại: Điều này đặt ra sự chấp nhận rủi ro cho các cán bộ, công chức ở vị trí lãnh đạo và quản lý, khi họ phải đối mặt với khả năng không được bổ nhiệm lại nếu không hoàn thành nhiệm vụ.

Công chức không giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý trong 3 năm có 2 năm không liên tiếp được xếp loại chất lượng ở mức không hoàn thành nhiệm vụ ở vị trí việc làm đang đảm nhận thì bố trí vào vị trí việc làm có yêu cầu thấp hơn: Công chức không giữ vị trí lãnh đạo hoặc quản lý sẽ được bố trí vào vị trí việc làm có yêu cầu thấp hơn nếu họ được xếp loại không hoàn thành nhiệm vụ 2 năm không liên tiếp.

Quy định này tạo cơ chế nghiêm ngặt hơn để xử lý cán bộ, công chức không hoàn thành nhiệm vụ và đồng thời quy định rõ hơn về xếp loại chất lượng công chức dựa trên hiệu suất làm việc của họ. Công chức giữ vị trí lãnh đạo và quản lý cũng phải đối mặt với rủi ro vì nếu không hoàn thành nhiệm vụ thì sẽ không được bổ nhiệm lại.